Tüm sınıfın böyle bir konu üzerinde saatlerce konuştuğunu, fikir yürüttüğünü düşünün. Mesela bu tartışmalar devam ederken başka derslerde de bunun böyle olup olmadığı incelenebilir. Anketler oluşturulabilir. Veli görüşleri alınabilir. Kopyala/yapıştır yapılan siteler incelenip buraların doğru kaynaklar olup olmadığı araştırılabilir.
Bu kısacık senaryo bile öğrencinin onlarca farklı şeyi öğrenmesini sağlıyor. Tartışmayı, fikir yürütmeyi, sorgulamayı, eleştirmeyi, doğru kaynağa yönelmeyi, anket hazırlamayı...
PISA testinde en yukarıda olan ülkelerin büyük kısmı işte bu yöntemi uyguluyor.
Bir çocuk, fikirlerini söyledikten sonra yargılanmadığını görünce o fikirlerin doğruluğunu ve yanlışlığını da test edebilir. Fakat yargılama işin içine girdiğinde fikirler susar. Bizim eğitim sistemimizin en büyük yargıcı ise sınav sistemidir...
Sınav sistemimiz, bilgilerin kaynaklarını bize sunuyor. Tüm kaynaklar, okul işleyişi sınav sisteminde başarılı olup, yüksek puanlı bir liseye geçiş için ayarlanıyor. 2020 yılı itibariyle ortaokul öğrencileri isterse LGS sınavına giriyor ve %10'luk dilimde yer alırlarsa Türkiye'nin herhangi bir "Nitelikli" lisesine kayıt yaptırabilir. Değil mi?
Peki sonra? Üniversite sınavı. O sınavın da kaynakları belli, liseler dershane görevi görüyor. Son yıllarda öğrenciler okullarında ne bir konser ne bir şenlik görüyor. Sonra da gençlere neden telefon bağımlısı oldunuz diye kızıyoruz. Neyse...
Yani işin içine sınav girince, öğrenmeye olan ihtiyaç azalıyor. Çünkü sınavlarda belirli bilgilerin, belirli zeka türüne bağlı öğrenciler tarafından ezberlenip sınavda hatırlanarak çözülebilen sorular soruluyor. Yani öğrenmeye ne gerek var?
Öğrenmeyi öğrenmek, kaynaklara ulaşmayı öğrenmektir. Yöntem geliştirmektir. Soru sormaktır. Sorgulamak ve eleştirmektir. Her yaşta geliştirilir. Her insan kendisini yargılamadan bilgileri öğrenmek için sorgulamak mekanizmasını çalıştırabilir.
İşte biz de çocuklarımıza bunları kazandırmalıyız... Tabi önce kendimiz kazanarak...
